Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep met 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement met Texel
het departement aangaande de Amstel
dit departement betreffende de Delf
Tevens lagen verder het departement aangaande de Schelde en Maas en dit departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de andere ordening niet en na een instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande een Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet van 29 maart 1814 werden een departementen vervangen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden van een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Van Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar het werd via de rest over de commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland naar Holland, doch een deel van Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werden ook dit laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te verminderen werd Holland voor de grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie over Amsterdam en drong men aan op de genezing aangaande een verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden echter niet met tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake betreffende een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk dat deze regelen met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via geneesmiddel aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden via remedie van de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie mag geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden met dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, tevens ons dichtbevolkt gebied, doch betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Daar bevinden zich in dit deel met een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop met Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en klik voor info dit waddeneiland Texel.
De westkust van de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden over dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel over Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied over dit Noordzeekanaal, betreffende als middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt aangaande het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende een daarin, weet vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat hier veel Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings beschikken over een heel persoonlijk karakter.
Precies mits in overige dialectgebieden is in Noord-Holland sprake met een teruggang aangaande een dialecten. Zeker zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse nog enorm doorgaans gesproken. Overige dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds een barrière en het blijkt tevens uit de dialecten. Een dialecten ten noorden aangaande dit IJ bestaan de meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten van Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls als Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
De rangschikking aangaande een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op een verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat akelig betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer volkomen mogen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie veel aanhang bezit, wordt ze door verschillende taalkundigen aangaande een hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enige aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht betreffende een besturen van de recreatieschappen wegens een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en verzorging aangaande 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan daar in Noord-Holland een tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel aan het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort